KIZAMIKÇIK
BELİRTİLERİ: Ateş, nezle, halsizlik ve makülopapüler döküntülerle seyreden, genellikle 10 yaşın altındaki çocuklarda görülen, hafif bir çocukluk çağı enfeksiyonudur.
Döküntüler birinci gün yüzde başlar, sonra gövde, kollara ve bacaklara yayılır. Açık kırmızı renkli olup, birleşmezler. 4 - 5 gün sürer. Kızamıkçık erişkinde poliartralji şeklinde görülür.
KULUÇKA SÜRESİ: 17- 25 gündür.
BULAŞMA: Damlacık yolu ile yayılır ve üst solunum yoluna yerleşerek çoğalır. Genellikle ilkbaharda görülür.
KORUNMA: Aşı ile mümkündür. Rutin aşılama yoktur. Risk altındaki erişkinlere tavsiye edilir. Çocuklarda, KKK (kabakulak, kızamık, kızamıkçık) üçlü aşı olarak 12 nci aydan sonra tercihen 15 inci ayda yapılır.
Kızamıkçığa karşı bağışık olmayan bir kadın hamileliğinin 8 -12 nci haftasında enfeksiyonu geçirirse, virüs plasenta yoluyla fetüse geçerek, kalıcı malformasyona neden olur. O nedenle, sağlık hizmetinde çalışacak ve/veya evlenmek üzere olan bağışık olmayan kadınların aşılanması önerilmektedir.
KABAKULAK
BELİRTİLER: Öncelikle, parotis (tükürük)bezleri tek veya çift taraflı tutulur. Şişlik ve ağrılı enfeksiyon görülür. Kabakulak virüsünün salgı bezlerine meyli nedeniyle, enfeksiyon özellikle parotis bezleri, pankreas ve testislerde görülür. Testislerde nekrotik odaklar oluşturur, nadiren de olsa steriliteye(kısırlığa) yol açar. Özellikle erişkin erkek kabakulak geçirdiğinde daha ağır seyreder ve kısırlık olasılığı daha yüksektir.
KULUÇKA SÜRESİ: 16 - 20 gündür.
BULAŞMA: Damlacık yoluyla olur. Tükürük bezlerinin şişmesinden sonraki 9 gün bulaşıcıdır. Kış aylarında epidemilere neden olur. Birçok kişi enfeksiyonu asemptomatik olarak geçirir.
EPİDEMİ: Belirli bir bölgede, hızla yayılarak, birçok kişinin aynı anda hastalanmasına sebep olma; hastalık salgını.
KORUNMA: Aşı ile mümkündür. Rutin aşılama yoktur. KKK üçlü aşı olarak 15 aylık çocuğa uygulanır. Anneden geçen antikorlar çocuğu 9 uncu aya kadar korur. Hastalığı geçirmemiş veya aşılanmamış yetişkin erkeklerin, sağlık hizmetinde çalışmaya başlamadan önce aşılanmaları önerilmektedir.
BOĞMACA
BELİRTİLER: İlk 1-2 hafta boyunca burun akıntısı, ateş, hapşırma, ısrarlı öksürük. İkinci haftadan sonra, 4 hafta kadar devam eden öksürük nöbetleri başlar. Morarma olabilir. Öksürük sonrası ötücü bir ses duyulur. Arkasından kusma başlar. 4 - 8 hafta sonra öksürük azalır, belirtiler kaybolmaya başlar.
KULUÇKA SÜRESİ: 6-12 gündür. Ortalama 7 gündür.
BULAŞMA: Hastanın nefesindeki ve tükürüğündeki mikropların havaya yayılması ve bu havanın solunması ile bulaşır. Hastalık ilk iki haftada bulaşıcıdır.
Komplikasyonları: Boğmacaya yakalanan çocuklarda, öksürük aylarca sürebilir. Kusmaya neden olduğu ve uykuyu engellediği için çocuklarda kötü beslenmeye ve gelişme geriliğine yol açabilir. Hastalık sırasında solunum yolu enfeksiyonları ve pnömoni gelişebilir. Ölüm oranı(mortalite) % 3 tür, yarısını bir yaşın altındaki bebekler oluşturmaktadır. BİLDİRİMİ ZORUNLU HASTALIKTIR.
KORUNMA: Aşı ile ömür boyu bağışıklık sağlanır. 2.- 3. - 4. ayın sonunda (veya 8.- 12. - 16. haftada) üç kez DBT(difteri, boğmaca, tetanos) karma aşısı yapılır. 16 -24 aylıkken (1.5 yaşında) rapel(4.doz) yapılır.
DİFTERİ
BELİRTİLER: İlk üç günde halsizlik, ateş, hafif boğaz ağrısı olur. Üçüncü günden sonra hastalık ağırlaşır. Boyunda şişlik, bademcikler üzerinde grimsi zarlar görülebilir.
KULUÇKA SÜRESİ: 2-5 gündür.
BULAŞMA: Hasta ile doğrudan temasla bulaşır. Uygun tedavi başladığında 24 - 48 saat sonra bulaşıcılığı ortadan kalkarken, tedavi edilmeyen hastaların bulaştırıcılığı 4 haftadan uzun sürer.
KOMPLİKASYONLARI: Bademcikler üzerinde görülen pseudomembran (grimsi zar) bazen soluk yolunun tıkanmasına neden olur. Tedavi edilmeyen hastalarda, 2 hafta sonra kalp rahatsızlıkları ve solunum felci meydana gelebilir.
KORUNMA: Aşı ile korunulan BİLDİRİMİ ZORUNLU HASTALIK tır. 8. - 12.- 16. haftada 3 kez DBT karma aşısı yapılır. 1.5 yaşında yine DBT rapeli ve İlkokul birinci sınıfta DT aşısı olarak tekrarlanır.